Czystość kapłańska

Autor tekstu
ks. Jan Uchwat
W tradycji i kulturze hiszpańskiej bardzo popularnym wezwaniem jest: „Ave Maria Purissima – sin pecado concebida”, co się tłumaczy na język polski: „Niech żyje Maryja Niepokalana – bez grzechu poczęta”. Maryja oraz św. Józef , Jej przeczysty oblubieniec – to główne postaci Adwentu, ale to także bardzo ważne osoby w życiu kapłańskim, szczególnie jeśli chodzi o przeżywanie czystości kapłańskiej.

W tradycji i kulturze hiszpańskiej bardzo popularnym wezwaniem jest: „Ave Maria Purissima – sin pecado concebida”, co się tłumaczy na język polski: „Niech żyje Maryja Niepokalana – bez grzechu poczęta”. Maryja oraz św. Józef , Jej przeczysty oblubieniec – to główne postaci Adwentu, ale to także bardzo ważne osoby w życiu kapłańskim, szczególnie jeśli chodzi o przeżywanie czystości kapłańskiej. 

Celibat kapłański, podejmowany dobrowolnie ze względu na niepodzielną miłość do Boga i ukazywanie Królestwa Niebieskiego w świecie, jest nierozerwalnie związany z czystością, która jako wielki dar Boga dla powołanych przez Niego do kapłaństwa, wymaga także konkretnej współpracy z łaską Bożą. W tej pracy nad pielęgnowaniem cnoty czystości i wierności Bogu jako celibatariusze winniśmy korzystać z pomocy i wstawiennictwa świętych patronów, dlatego istotną rolę na tej drodze odgrywa żarliwa modlitwa do Maryi Niepokalanej oraz do św. Józefa o czystość, która jest bardzo potrzebna.

Św. Josemaria Escriva zachęca również do modlitwy do Anioła Stróża: „Naucz się z wyprzedzeniem dziękować Aniołom Stróżom..., by w ten sposób jeszcze bardziej ich zobowiązywać”. (Kuźnia 93). Mówił on też bardzo często o czystości i świętym Józefie: „Aby żyć cnotą czystości, nie trzeba czekać na starość lub na brak wigoru. Czystość rodzi się z miłości, a dla czystej miłości wigor i radość, właściwe młodości, nie są przeszkodą. Młode było serce i ciało Józefa, kiedy poślubił on Maryję; kiedy dowiedział się o tajemnicy Jej Bożego Macierzyństwa; kiedy zamieszkał razem z Nią, szanując Jej nienaruszalność, którą Bóg chciał pozostawić światu jako jeszcze jeden znak swojego przyjścia do ludzi. Kto nie jest w stanie zrozumieć takiej miłości, wie bardzo mało o tym, czym jest prawdziwa miłość, i jest mu całkowicie obcy chrześcijański sens czystości”. (z homilii „W warsztacie Józefa” wygłoszonej przez św. Josemarię Escrivę 19 marca 1963 roku). W wypowiedziach tego świętego księdza diecezjalnego możemy znaleźć też inne skuteczne i praktyczne wskazania na drodze pielęgnowania czystości. Poniżej prezentuję niektóre z nich, zawarte w punktach. Obrazują one najistotniejsze obszary pracy własnej, w wymiarze osobistym oraz pracy z innymi, w wymiarze duszpasterskim, ułatwiając pozostanie wiernym i czystym kapłanem. Warto zatrzymać się nad poszczególnymi z nich i je dogłębnie przeanalizować.

1) Rola umartwienia ciała

„Obżarstwo toruje drogę nieczystości” (Kuźnia 126). „By pokonać zmysłowość - zawsze bowiem dźwigać będziemy tego osiołka naszego ciała - powinieneś zadawać sobie wielkodusznie codzienne drobne umartwienia, a czasami nawet wielkie; powinieneś również trwać w obecności Boga, który nigdy nie przestaje patrzeć na ciebie”. (Droga 90)

2) Wzrost w cnotach: roztropności, pokory i męstwa

„Nie rozpoczynaj dialogu z pożądliwością. Pogardzaj nią” (Droga 127). „Wstydliwość i skromność to młodsze siostry czystości” (Droga 128). „Świętą czystość Bóg daje, gdy się o nią prosi z pokorą” (Droga 118). „Nieskalana czystość całego życia czyni Jana mocnym w obliczu Krzyża. — Reszta apostołów uciekła z Golgoty. On, wraz z Matką Chrystusową, pozostaje” (Droga 144).

3) Apostolskie zaangażowanie

Sposób, w jaki przeżywamy celibat dla Królestwa Niebieskiego ma duży wpływ na duszpasterstwo i odwrotnie tzn. stopień zaangażowania duszpasterskiego ułatwia i motywuje do zachowywania czystości w kapłaństwie. Dlatego jeśli chcemy odpowiedzieć na wezwanie papieża dotyczące Nowej Ewangelizacji to powinniśmy gorliwie zatroszczyć się o naszą czystość. „Bez świętej czystości nie można wytrwać w apostolstwie. Nie zapomnij, że czystość wzmacnia i czyni mężnym charakter”. (Droga 129).

4) Walka duchowa i radykalizm ewangeliczny

„Czyste życie, święta czystość, napotykają na ogromną trudność, na którą wszyscy jesteśmy wystawieni: to niebezpieczeństwo gnuśności w życiu duchowym bądź zawodowym: niebezpieczeństwo życia po kawalersku, w egoizmie, bez miłości - grożące również tym, których Bóg wezwał do małżeństwa. - Walcz radykalnie z tymi niebezpieczeństwami nie pozwalając sobie na żadne kompromisy” (Kuźnia 89).

5) Radość bycia celibatariuszem

Dar celibatu powinien być przeżywany pozytywnie i wtedy staje się źródłem radości dla księdza i błogosławieństwem dla niego samego i innych. „Albowiem jarzmo moje jest słodkie, a moje brzemię lekkie” (Mt 11,29). „Gdy stanowczo zdecydujesz się prowadzić czyste życie, czystość dla ciebie nie będzie ciężarem, stanie się koroną zwycięzcy” (Droga 123). Gorzki owoc grzechów przeciw czystości. Z drugiej strony „Kiedy uciekłeś się do zmysłowego zadowolenia... jakaż potem samotność”! (Droga 136).

Ks. Marek Dziewiecki, który często wypowiada się na temat celibatu i sposobu jego przeżywania w kapłaństwie, podaje cztery bardzo konkretne zasady dotyczące czystości na tej drodze powołania w kontekście ukształtowania prawidłowych i dojrzałych relacji księdza z kobietami. Pierwsza zasada jest taka, że ksiądz powinien mieć zawsze silniejszą więź z Bogiem niż z jakąkolwiek z kobiet. Zasada druga jest taka, że powinien chronić kobiety przed mężczyznami, którzy nie chcą czy nie potrafią kochać. Zasada trzecia jest taka, że im bardziej ksiądz wspiera i szanuje kobiety, tym mniej grozi mu romans. Zasada czwarta jest taka, że ksiądz natychmiast kończy kontakt z kobietą, do której nie potrafi odnosić się z czystą i bezinteresowną miłością. (wywiad z ks. Markiem Dziewieckim, w „Głos dla życia”, 5/2012, s. 20-21).